Aan het gezag van een ambtenaar onderworpen of aan de waakzaam van de ambtenaar toevertrouwd
Het plegen van ontucht met misbruik van gezag/vertrouwen is strafbaar gesteld in artikel 249 Wetboek van Strafrecht (Sr.). Voor wat betreft ambtenaar die ontucht pleegt met een aan zijn gezag onderworpen slachtoffer is de strafbaarstelling geregeld in artikel 249 lid 2 sub 1:
“de ambtenaar die ontucht pleegt met een persoon aan zijn gezag onderworpen of aan zijn waakzaamheid toevertrouwd of aanbevolen”
Aan gezag onderworpen
De Hoge Raad heeft meermalen aangegeven dat het hier moet gaan om een juridische, geformaliseerde relatie tussen enerzijds de ambtenaar en anderzijds de ander die aan diens gezag is onderworpen (HR 19 december 1989, NJ 1990, 292, HR 9 oktober 1990, NJ 1991, 381, HR 30 mei 1995, NJ 1995, 620).Wat het gezag betreft, moet het gaan om een noodzakelijk en onmiddellijk uit het rechtsstelsel voortvloeiend overwicht. Een enkel ‘ambtshalve overwicht’ – van bijvoorbeeld een ambtelijke chef ten opzichte van een lagere ambtenaar – is daarbij niet voldoende; uit de noodzakelijkheidseis die de Hoge Raad stelt vloeit voort dat voor strafbaarheid tevens is vereist dat het slachtoffer zich ten opzichte van de ambtenaar in een dwangmatige positie bevindt, waaruit hij of zij zelf zich dus niet zonder meer kan bevrijden (HR 5 maart 1991, NJ 1991, 530 en HR 27 januari 2004, NJ 2005, 121, ro.4.4.).
zie ook: ECLI:NL:PHR:2007:BA3127
Ambtenaar
Het begrip ‘ambtenaar’ in art. 249 Sr lijkt de Hoge Raad overigens ruim uit te leggen. In HR 30 mei 1995, NJ 1995, 620 vatte hij ook een reclasseringswerker onder dit begrip, hoewel het bewezenverklaring zag op een periode ná de privatisering van de reclassering, (mede): “degene die onder toezicht en verantwoording van de overheid is aangesteld in een functie waaraan een openbaar karakter niet kan worden ontzegd ten einde een deel van de taak van de Staat of zijn organen te verrichten.”
In Hoge Raad, 19 juni 2007, ECLI:NL:PHR:2007:BA3127 ging het om een medewerker van een Rijksinrichting voor jeugdigen die een in de inrichting geplaatste slachtoffer als mentor heeft begeleid.
