Betasten of aanraken slachtoffer tijdens slaap levert geen ontucht 246 Sr op

Geplaatst op: 06 september 2023

We zien geregeld strafzaken waarbij een ander tijdens zijn of haar slaap ongewenst wordt betast of aangeraakt op intieme plaatsen. De officier vervolgt de verdachte in dat soort zaken vaak voor ontucht (feitelijke aanranding), maar dat is niet juist. Dat dit niet het goed artikel is, volgt uit de jurisprudentie.

Hof Den Bosch, 9 mei 2017
“Uit de voor het bewijs gebruikte verklaring van [slachtoffer] blijkt dat zij als minderjarige oppas aanwezig was in de woning van verdachte. Verdachte heeft haar ’s nachts onverhoeds betast terwijl zij (onder een dekbed) lag te slapen op een matras in één van de slaapkamers. Hij is haar blijven betasten nadat zij van zijn aanrakingen wakker was geworden (en zich slapende heeft gehouden) en verdachte heeft zichzelf afgetrokken in haar bijzijn. Verdachte is een man die vele jaren ouder is dan [slachtoffer] . [slachtoffer] heeft verklaard dat zij hartstikke bang was en trilde.

Anders dan de rechtbank is het hof van oordeel dat hieruit genoegzaam blijkt dat sprake is geweest van feitelijkheden waardoor verdachte het slachtoffer heeft gedwongen tot het dulden van de ontuchtige handelingen, aangezien:
- de vereiste dwang in eerste instantie (reeds) kan worden afgeleid uit het heimelijke, onverhoedse karakter van verdachtes handelen en het daarin gelegen ontnemen van de keuze zijn handelingen niet te dulden (het slachtoffer sliep immers) en
- de dwang voorts - nadat het slachtoffer wakker was geworden - kan worden afgeleid uit zichzelf aftrekken in het bijzijn van het slachtoffer en het (fysieke/psychische) overwicht van verdachte op het minderjarige slachtoffer: in een seksueel intimiderende situatie zoals de onderhavige kon niet van het slachtoffer worden gevergd dat zij weerstand bood aan de ontuchtige handelingen en kon zij niet anders dan deze ondergaan/dulden. Het hof verwerpt mitsdien ook dit verweer.”

De Hoge Raad casseerde het arrest met de navolgende overwegingen (HR 5 november 2019, ECLI:NL:HR:2019:1701):
R.o. 2.3 “In de tenlastelegging is het begrip “dwingen” kennelijk gebezigd in de betekenis die aan dit begrip in art. 246 Sr toekomt. Van zodanig dwingen kan slechts sprake zijn indien de verdachte heeft veroorzaakt dat het slachtoffer de in art. 246 Sr bedoelde handelingen tegen zijn of haar wil heeft ondergaan en dat het opzet van de verdachte daarop was gericht (vgl. bijv. HR 24 maart 1998, ECLI:NL:HR:1998:ZD0980).

R.o. 2.4 Gelet hierop heeft het Hof zijn oordeel niet toereikend gemotiveerd, in aanmerking genomen dat het Hof heeft vastgesteld dat de verdachte zijn handelingen aanvankelijk verrichtte toen [slachtoffer] nog sliep, terwijl het Hof met betrekking tot de daarop volgende fase toen zij “wakker was geworden (en zich slapende heeft gehouden)” niet heeft vastgesteld dat het opzet van de verdachte mede omvatte dat hij de wakker geworden [slachtoffer] tegen haar wil ontuchtige handelingen deed ondergaan.”

Na terugverwijzing overwoog het Hof (Hof Den Bosch, 30 Oktober 2020, ECLI:NL:GHSHE:2020:3347):
“Het hof heeft uit het onderzoek ter terechtzitting niet door de inhoud van wettige bewijsmiddelen de overtuiging gekregen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan aanranding van de eerbaarheid ex artikel 246 van het Wetboek van Strafrecht.

Van dwingen zoals bedoeld in artikel 246 van het Wetboek van Strafrecht kan slechts sprake zijn indien verdachte heeft veroorzaakt dat het slachtoffer de in artikel 246 van het Wetboek van Strafrecht bedoelde handelingen tegen haar wil heeft ondergaan en dat het opzet van de verdachte daarop was gericht.

Allereerst is het hof van oordeel dat van dulden tegen haar wil geen sprake kan zijn als het slachtoffer zich niet van de betreffende handelingen bewust is, namelijk toen zij sliep. Van dulden is hier slechts sprake indien verdachte welbewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat het slachtoffer die handelingen tegen haar wil heeft geduld. Uit het dossier volgt niet dat verdachte [slachtoffer] tijdens haar slaap heeft gedwongen tot het ondergaan van ontuchtige handelingen. Slaap sluit immers de dwang in de zin van artikel 246 van het Wetboek van Strafrecht uit.

Voorts is het hof van oordeel dat ook uit het feit dat [slachtoffer] wakker werd en zich slapende heeft gehouden en verdachte toen nog ontuchtige handelingen verrichtte niet zonder meer kan worden afgeleid dat verdachte op dat moment opzet had om [slachtoffer] deze handelingen tegen haar wil te doen ondergaan. [slachtoffer] heeft zich immers slapende gehouden en niet is gebleken van enige voor de verdachte kenbare vorm van verzet.


De enkele aanwezigheid van een afhankelijkheidsrelatie levert niet zonder meer dwang op

Geplaatst op: 30 januari 2023

De enkele aanwezigheid van een afhankelijkheidsrelatie levert echter, ook in het licht van de jurisprudentie van de Hoge Raad (zie o.m. het arrest van 02-12-2003, NJ 2004, 78) niet zonder meer dwang op in de zin van de artikelen 242 en 246 van het Wetboek van Strafrecht (hierna: Sr). Voor een veroordeling ter zake van artikel 242 of 246 Sr is vereist dat komt vast te staan dat het slachtoffer binnen die afhankelijkheidsrelatie door bepaalde gedragingen van de verdachte is gedwongen de seksuele handelingen te ondergaan. Aan dat vereiste is in het onderhavige geval niet voldaan, nu uit de stukken en het verhandelde ter terechtzitting niet kan worden afgeleid door welke andere feitelijkheden in de zin van artikel 242 of 246 Sr aangeefster is gedwongen de handelingen te ondergaan. Een en ander is bovendien in de tenlastelegging anders dan de algemene bewoording van gebruikmaking van fysiek en psychisch overwicht ook niet feitelijk uitgewerkt (Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 28 september 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:8359).

Lees meer >


Vragen om naaktfoto’s toe te sturen geen ontucht

Geplaatst op: 06 september 2021

Het vragen om naaktfoto’s toe te sturen (op de rug in een slip, maar ook met ontbloot bovenlijf) levert nog geen ontucht op (HR 27 oktober 2020,  ECLI:NL:HR:2020:1675

Vooropgesteld moet worden dat van het plegen van ontuchtige handelingen met iemand beneden de leeftijd van zestien jaren als bedoeld in artikel 247 Sr ook sprake kan zijn als geen lichamelijke aanraking tussen de dader en het slachtoffer heeft plaatsgevonden. Of in een zodanig geval de gedraging of gedragingen van de dader – al dan niet in hun onderlinge samenhang bezien – het plegen van ontuchtige handelingen met het slachtoffer opleveren, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Daarbij komt in het bijzonder betekenis toe aan het antwoord op de vraag of en zo ja, in hoeverre tussen de dader en het slachtoffer enige voor het plegen of dulden van ontucht relevante interactie heeft plaatsgevonden (vgl. HR 30 november 2004, ECLI:NL:HR:2004:AQ0950, rov. 3.4). Van een dergelijke situatie zal slechts sprake kunnen zijn in uitzonderlijke gevallen.

2.5De bewezenverklaring houdt onder meer in dat de verdachte ontuchtige handelingen heeft gepleegd ‘met’ [slachtoffer]. Dit onderdeel van de bewezenverklaring kan echter niet zonder meer worden afgeleid uit de bewijsvoering. De uitspraak van het hof is ten aanzien daarvan dus ontoereikend gemotiveerd. De Hoge Raad neemt daarbij mede in aanmerking dat het hof weliswaar heeft vastgesteld dat de verdachte via ‘social media’ aan [slachtoffer] heeft verzocht om hem naaktfoto’s toe te sturen, maar niets waaruit kan volgen dat de verdachte enige concrete bemoeienis heeft gehad met de wijze waarop [slachtoffer] dat verzoek uitvoerde. Ook anderszins kan uit de bewijsvoering niet zonder meer worden afgeleid dat er – ondanks het ontbreken van lichamelijk contact – een zodanige interactie tussen de verdachte en [slachtoffer] heeft plaatsgevonden dat sprake is geweest van ontucht ‘met’ iemand, zoals bedoeld in artikel 247 Sr.

Lees meer >


Wanneer is knijpen in billen te kwalificeren als ontuchtige handeling?

Geplaatst op: 11 oktober 2020

 Onder omstandigheden is het knijpen in de billen van een ander te kwalificeren als ontuchtige handelingen. Het gaat daarbij steeds om de bedoeling die de verdachte heeft gehad met het knijpen. Als er een seksuele bijbedoeling zit, levert het eerder ontucht op, zie ook ECLI:NL:PHR:2015:2298.

Lees meer >


Sextortion strafbaarstelling

Geplaatst op: 08 mei 2020

‘Sextortion’ is een nieuw fenomeen. Van ‘sextortion’ is sprake als iemand eerst wordt verleid om een relatief onschuldig naaktbeeld te tonen of sturen en vervolgens deze beelden of webcamopnamen worden gebruikt om de persoon te dwingen tot meer – en steeds verdergaande – seksuele handelingen voor de webcam, onder de dreiging dat de beelden via internet worden verspreid. Als voorafgaand aan de sextortion de afbeeldingen of video’s zijn overgenomen uit de computer van het slachtoffer kan uiteraard ook computervredebreuk en installeren van kwaadaardige software ten laste worden gelegd (Zie Rb. Zeeland-West-Brabant 16 mei 2017, ECLI:NL:RBZWB:2017:2873).

Lees meer >


Medeplegen ontucht via webcam

Geplaatst op: 07 december 2017

Onder omstandigheden kan het (medeplegen) van ontucht via de webcam strafbaar zijn. Dit is echter lang niet altijd het geval. Een overzicht van de uitspraken over medeplegen van ontucht via de webcam.

Lees meer >


Geen ontucht bij masseur die tijdens massage vagina en borsten aanraakt

Geplaatst op: 14 november 2017

Bij een massage die wordt gegeven door een professioneel masseur wordt niet snel gekomen tot ontucht. In de uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland van 23 juli 2015, ECLI:NL:RBNNE:2015:3580 ging het om een massage waarbij het aanraken van de billen, borsten en liezen onderdeel uitmaakte van de behandeling. Om die reden kwam de rechtbank tot een vrijspraak terzake van het plegen van ontucht tijdens de massage.

Lees meer >


Opnemen van seksuele handelingen via webcam is geen ontucht

Geplaatst op: 08 oktober 2017

Het opnemen van seksuele handelingen via de webcam levert nog geen ontucht (art. 247 Sr.) op. Eerder zou dan gedacht kunnen worden aan het vervaardigen van kinderporno (art. 240b Sr.). Dit volgt ook uit de jurisprudentie.

Lees meer >


Geen straf verdachte (20) voor seks met minderjarige (13)

Geplaatst op: 18 september 2017

De minderjarige (13) had aangifte gedaan van verkrachting, maar dat werd niet geloofd. De verdachte werd vrijgesproken voor verkrachting. Wel achtte de rechtbank bewezen dat hij seks heeft gehad met een minderjarige onder de 16 jaar oud, maar legde met toepassing van art. 9a Sr. geen straf op, omdat

  • verdachte geen reden had te vermoeden dat het meisje nog pas 13 jaar oud was
  • initiatief lag bij aangeefster
  • geen misbruik uit feitelijke verhoudingen voortvloeiend overwicht
  • oprechte spijt
  • nadelige consequenties

Lees meer >


Seksuele handelingen en sexchats met minderjarige via webcam strafbaar?

Geplaatst op: 06 september 2017

Wanneer zijn seksuele handelingen en sexchats met minderjarigen strafbaar? Dat is een vraag waarmee wij steeds vaker te maken krijgen als gespecialiseerde zedenadvocaten. Steeds meer strafzaken gaan om seksueel getinte gesprekken, het uitwisselen van naaktfoto’s en filmpjes en om live webcamseks. Wij zullen het beoordelingskader schetsen dat van belang is in dit soort zaken.

Lees meer >


Direct contact met een advocaat?
Meld gratis en vrijblijvend uw zaak aan.
Zaak aanmelden