Op verkrachting is een gevangenisstraf gesteld van maximaal 12 jaar. Dit geeft de ernst van het feit aan. Verkrachting wordt beschouwd als een ernstig feit, hetgeen niet alleen tot uitdrukking komt in de maximale gevangenisstraf, maar ook de duur van het voorarrest, en de uiteindelijk op te leggen straffen in de praktijk.

Voorarrest

Verkrachting is een feit waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan. Dit betekent dat een verdachte langere tijd in voorarrest kan worden gehouden op verdenking van verkrachting. Omdat er op verkrachting een gevangenisstraf van 12 jaar is gesteld, levert dit ook meteen een zelfstandige grond voor de toepassing van voorlopige hechtenis, ook als het gaat om een eerste keer.

Taakstrafverbod

In artikel 22b Sr. is een taakstrafverbod opgenomen. Volgens dit artikel mag een kale taakstraf voor verkrachting niet worden opgelegd.

Artikel 22b lid 1 Sr. bepaalt namelijk dat een taakstraf niet mag worden opgelegd in geval van een veroordeling voor een misdrijf waarop naar wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van 6 jaar of meer is gesteld, en dat een ernstige inbreuk op de lichamelijke integriteit van het slachtoffer ten gevolge heeft gehad. Bij een veroordeling voor verkrachting geldt dit altijd. De inbreuk op de lichamelijke integriteit is inherent bij verkrachting.

Wat wel mogelijk is om de taakstraf in dat geval te combineren met een hele korte onvoorwaardelijke gevangenisstraf (bijv. 1 dag). Wanneer u in voorarrest hebt gezeten op het politiebureau en/of huis van bewaring kan de rechter altijd nog een gevangenisstraf opleggen die gelijk is aan de duur van dat voorarrest, en voor het overige een taakstraf, zodat voorkomen kan worden dat u opnieuw naar de gevangenis moet.

Straffen in de praktijk

Als uitgangspunt bij een veroordeling voor verkrachting geldt  een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 36 maanden. Het gaat dan om een vaginale/orale/anale verkrachting met de penis/vinger(s)/voorwerp(en), eenmalig gepleegd door één meerderjarige verdachte zonder recidive. De werkelijke straf is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waarbij de volgende delictspecifieke factoren een rol kunnen spelen:

− Binnen relatiesfeer (partner/ex-partner); vriendschappelijke relatie tussen dader en slachtoffer|
− Groepsverkrachting
− Bijzondere gewelddadigheid (ernst/mate)
− Herhalingen handelingen gedurende langere periode (frequentie)
− Bijzondere bedreigende en/of vernederende setting (lange duur, vrijheidsbeneming, bedreigingen, penetratie met voorwerpen, ongesteldheid, vastbinden)
− Onverhoedse aanval
− Pleegplaats: publiek domein/woning slachtoffer/meevoeren naar afgelegen locatie
− Vooropgezet plan (bewuste overweging en voorbereiding)
− Geen gebruik condoom
− Binnen afhankelijkheidsrelatie
− Leeftijd slachtoffer
− (Andere) bijzondere kwetsbaarheid slachtoffer (lichamelijke/geestelijke beperking, beschonken toestand, drugsgebruik)
− Bijzondere schadelijke gevolgen (ontmaagding, aanzienlijk geestelijk of lichamelijk letsel, verstoring/impact gezinsleven, verstoren seksuele ontwikkeling, besmettingsrisico HIV, SOA)

Wilt u meer lezen over strafvordering bij verkrachting? Lees dan de Richtlijn strafvordering 2013 van het OM.
In de oriëntatiepunten die rechters hanteren zijn nog meer strafmaat bepalende factoren neergelegd:

- Frequentie
- Duur
- Leeftijd slachtoffer
- (Andere) bijzondere kwetsbaarheid slachtoffer
- Bijzondere schadelijke gevolgen voor slachtoffer (bijv. ontmaagding, aanzienlijk geestelijk of lichamelijk letsel, besmettingsrisico)
- Geweld (ernst/mate)
- Aard van de gedraging (bijv. tongzoen, mindere ernst van de inbreuk op de integriteit, onverhoedse aanval)
- Recidive - Meer daders - Bijzondere bedreigende en/of vernederende setting (bijv. vrijheidsbeneming, bedreigingen, anale penetratie, penetratie met voorwerpen)
- Misbruik overwicht en/of vertrouwen
- Relatiesfeer
- Eerdere vrijwillige seksuele relatie dader/slachtoffer
- Relevant eigen gedrag slachtoffer
- Bijzondere negatieve gevolgen voor dader 

Strafmaatverhogende factoren

In artikel 248 Sr worden enkele strafmaatverhogende factoren genoemd voor aartikel 240b Sr.(bezit, vervaardigen en verspreiden kinderporno).:

• De maximum gevangenisstraf kan met een derde worden verhoogd, indien het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen (lid 1)

• De maximum gevangenisstraf kan met een derde worden verhoogd, indien de schuldige het feit begaat tegen zijn kind, een kind over wie hij het gezag uitoefent, een kind dat hij verzorgt of opvoedt als behorend tot zijn gezin, zijn pupil, een aan zijn zorg, opleiding of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige of zijn minderjarige bediende of ondergeschikte (lid 2).

• De maximum gevangenisstraf kan met een derde worden verhoogd, indien de schuldige het feit begaat tegen een persoon beneden de leeftijd van achttien jaar bij wie misbruik van een kwetsbare positie wordt gemaakt (lid 4).

• De maximum gevangenisstraf kan met een derde worden verhoogd, indien de schuldige het feit begaat tegen een persoon beneden de leeftijd van achttien jaar en het feit is voorafgegaan, vergezeld of gevolgd van geweld (lid 6)

• Indien de verkrachting de dood ten gevolge heeft, wordt gevangenisstraf van ten hoogste achttien jaren of geldboete van de vijfde categorie opgelegd (lid 8)

Advocaat nodig?

Gelet op de ernst van het feit, en de hoogte van de doorgaans op te leggen (gevangenis)straffen is ons advies om zeker een advocaat te raadplegen wanneer u verdacht wordt van verkrachting. De advocaat kan u in ieder stadium van de procedure bijstaan, in feite zelfs nog voordat u door de politie bent aangehouden of verhoord. Hoe vroeger de advocaat bij de zaak wordt betrokken, hoe groter uw kansen zijn op een vrijspraak of een lagere straf.

> Meer informatie over de rechtsbijstand van een gespecialiseerde advocaat